Γιατί δεν πέφτουν οι τιμές;

 

Η κυβέρνηση περιμένει πολλά από την απελευθέρωση της αγοράς και των επαγγελμάτων 

(όπως των μεταφορών)

Οι έξι βασικές αιτίες του προβλήματος
 
Του Γιάννη Ελαφρού

Πόσοι γνωρίζουμε ότι στα 7,5 ευρώ που αγοράζουμε μία φιάλη τσίπουρου, τα 5 ευρώ είναι φόρος; Ή ότι από τα 1,7 ευρώ του λίτρου της βενζίνης, το 1,1 πηγαίνει στη φορολογία; Φωτίζει αυτό άραγε το βασανιστικό ερώτημα "γιατί δεν πέφτουν οι τιμές;". Ερώτημα που τίθεται από εκατομμύρια πολίτες, που έχουν δει τα εισοδήματά τους να μειώνονται κατά πολύ, με αποτέλεσμα η αγοραστική τους δύναμη να έχει γίνει... αδυναμία.

Πριν απαντήσουμε, ας σημειώσουμε ότι το 2012 ο πληθωρισμός έμεινε στο 0,8%.
Στις περισσότερες ομάδες καταγράφηκε μείωση: 0,6% στη διατροφή, 3,9% στις εκπαιδευτικές δαπάνες (μείωση διδάκτρων), 3,9% στις επικοινωνίες, στα ενοίκια κ.λπ.
Αυξημένες ήταν μόνο τρεις κατηγορίες: έξοδα στέγασης κατά 11,1% (λόγω των αυξήσεων για θέρμανση), ένδυση και υπόδηση (5,3%) και μεταφορές (1,6%), κυρίως λόγω βενζίνης.
Βεβαίως, όταν καταρρέουν τα οικογενειακά εισοδήματα, οι ανεπαίσθητες μειώσεις (ύστερα από τρία χρόνια ανόδου, εν μέσω ύφεσης) έχουν μηδαμινή αξία.

Γιατί λοιπόν οι τιμές διατηρούνται στα ύψη;

- Ο πρώτος λόγος είναι η ιδιαίτερα υψηλή φορολογία. Επιπροσθέτως, η απογείωση των τιμών των καυσίμων, σε συνδυασμό με τη μεγάλη αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ, έχει διευρύνει πολύ τα έξοδα παραγωγής, μεταφοράς, αποθήκευσης και τελικής διάθεσης των προϊόντων.

- Δεύτερον, μεγάλο μέρος της κατανάλωσης ακόμα εισάγεται και δεν επηρεάζεται από την καθίζηση του εργασιακού κόστους στην Ελλάδα. Απεναντίας, συνεχίζονται πρακτικές αυξημένων τιμολογίων σε σχέση με το εξωτερικό, με την πραγματική ή προσχηματική δικαιολογία του αυξημένου κόστους μεταφοράς. Το 2012 για παράδειγμα, η αυξημένη τιμή του κυρίως εισαγόμενου κόκκινου κρέατος (βόειου και χοιρινού) οδήγησε σε αύξηση 1,81% την κατηγορία του κρέατος.

- Τρίτον, ειδικό πρόβλημα αποτελούν οι «ενδοομιλικές συναλλαγές» που πραγματοποιούν πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες εισάγουν προϊόντα από το εξωτερικό (για να αποφύγουν την υψηλή φορολογία στην Ελλάδα), αλλά σε πολύ αυξημένες τιμές. Πρόκειται για παράνομη πρακτική, αλλά τα τελευταία χρόνια μόνο δύο περιπτώσεις έχουν «συλληφθεί».

- Τέταρτον, όπως έχει καταγγείλει η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ), η ολιγοπωλιακή διάρθρωση της αγοράς χονδρικού εμπορίου διευκολύνει τη δημιουργία «καρτέλ», όπως στην αγορά κοτόπουλου που εντοπίστηκε από την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Επίσης, με εναρμονισμένες πρακτικές, εταιρείες λιανικής κρατούν τις τιμές ψηλά. Αλλες εταιρείες προσπαθούν να αντισταθμίσουν την πτώση του τζίρου λόγω της μειωμένης κατανάλωσης, με διατήρηση υψηλών περιθωρίων κέρδους.

- Πέμπτον, η χρηματοδοτική ασφυξία και η έλλειψη ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις οδηγεί και σε αύξηση του κόστους, καθώς αναγκάζονται να εξοφλήσουν απούλητα προϊόντα και να δανειστούν πανάκριβα.

- Εκτον, η ΕΣΕΕ μιλάει για μια σειρά γραφειοκρατικών εμποδίων (π.χ. απαγόρευση μεταφοράς νωπών προϊόντων μαζί με άλλα είδη) που αυξάνουν περαιτέρω το κόστος.

Η κυβέρνηση περιμένει πολλά από την απελευθέρωση της αγοράς και των επαγγελμάτων (όπως των μεταφορών). Αναφέρεται για παράδειγμα η μείωση έως και 20% της τιμής του βρεφικού γάλακτος από τη στιγμή που επιτράπηκε η διάθεση και εκτός φαρμακείων. Εντός της βαθιάς ύφεσης όμως δεν πραγματοποιούνται επενδύσεις που να αξιοποιούν τα νέα πεδία, άρα δεν υπάρχει θετική μεταβολή.

Ανάρτηση από :  http://news.kathimerini.gr