ΕΜΒΟΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ COVID - 19

 Ανταγωνισμοί και ελλείψεις καθυστερούν την αντιμετώπιση της πανδημίας

H EE σκοπεύει να χρηματοδοτήσει ξανά τις φαρμακοβιομηχανίες για παραγωγή εμβολίων σε ευρωπαϊκό έδαφος

Με γοργούς ρυθμούς συνεχίζεται η εξάπλωση της πανδημίας του SARS - CoV - 2, με τα επιβεβαιωμένα κρούσματα παγκοσμίως να ξεπερνούν τα 105 εκατ. και οι επίσημα καταγεγραμμένοι θάνατοι να προσεγγίζουν τα 2,3 εκατ.

Παράλληλα, οι αργοί ρυθμοί στους εμβολιασμούς που συμβαδίζουν με τα συμφέροντα της φαρμακοβιομηχανίας για μέγιστη κερδοφορία, αφήνουν «χώρο» για την εμφάνιση νέων μεταλλάξεων του κορονοϊού, όπως η E484K, που έχει παρατηρηθεί στο νοτιοαφρικανικό και βραζιλιάνικο παραλλαγμένο στέλεχος και προκαλεί τη μεγαλύτερη ανησυχία. Ηδη φαρμακευτικές εταιρείες εργάζονται πάνω σε νέας γενιάς εμβόλια που θα είναι πιο αποτελεσματικά στις μεταλλάξεις.

Γεωπολιτικός ανταγωνισμός και τεχνητή έλλειψη

Ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, αναφέρθηκε ξανά στον «εθνικισμό των εμβολίων» και στην «τεχνητή έλλειψη» εμβολίων που, όπως είπε, εγείρει μεγάλα εμπόδια στην επίτευξη του παγκόσμιου εμβολιασμού στην κλίμακα που απαιτείται, για να έρθει το τέλος της πανδημίας του νέου κορονοϊού: «Ο εθνικισμός των εμβολίων σε συνδυασμό με μια περιοριστική προσέγγιση στην παραγωγή εμβολίων, είναι στην πραγματικότητα πιο πιθανό να παρατείνει την πανδημία».

«Παρ' όλο τον αυξανόμενο αριθμό επιλογών ως προς τον εμβολιασμό, οι τρέχουσες παραγωγικές δυνατότητες καλύπτουν μόνο πολύ μικρό μέρος της παγκόσμιας ζήτησης», είπε, συμπληρώνοντας πως «το να αφήνεται η πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού χωρίς εμβόλιο όχι μόνο θα διαιωνίσει χωρίς να χρειάζεται την αρρώστια, τους θανάτους, την οδύνη των συνεχιζόμενων λοκντάουν, αλλά θα συμβάλει να εμφανιστούν κι άλλα παραλλαγμένα στελέχη του νέου κορονοϊού».

Ισχυρίστηκε πως «οι κυβερνήσεις και οι εταιρείες πρέπει να ενωθούν για να ξεπεράσουν αυτήν την τεχνητή έλλειψη» και πρότεινε μέτρα «που μπορούν να ληφθούν για την αύξηση της παραγωγής εμβολίων και τη διεύρυνση της διανομής: Δημόσια κοινή χρήση τεχνολογίας παρασκευής εμβολίων, πνευματικής ιδιοκτησίας και τεχνογνωσίας μέσω του "COVID-19 Technology Access Pool", προσωρινή άρση των εμποδίων πνευματικής ιδιοκτησίας και επέκταση των εθελοντικών συμβάσεων μεταξύ κατασκευαστών».

«Για τον έλεγχο της πανδημίας, η μόνη μόνιμη λύση είναι ο εμβολιασμός όσο το δυνατόν γρηγορότερα σε όλο τον κόσμο. Αυτό σημαίνει ριζική αύξηση της παραγωγής», κατέληξε.

Εν ολίγοις τα βασικά εμπόδια για τη ριζική αύξηση της παραγωγής εμβολίων, που χρειάζεται η ανθρωπότητα για γρήγορη αντιμετώπιση της πανδημίας, είναι η καπιταλιστική ιδιοκτησία στο φάρμακο, η παραγωγή εμβολίων με σκοπό το κέρδος και όχι την κάλυψη αναγκών και ο οικονομικός και γεωπολιτικός ανταγωνισμός των καπιταλιστικών κρατών. Οι φαρμακοβιομηχανίες, όχι μόνο δεν είναι διατεθειμένες να μοιραστούν εθελοντικά την πνευματική ιδιοκτησία και τεχνογνωσία τους, αλλά ούτε και να προχωρήσουν σε μεγάλες επενδύσεις που θα μειώσουν το ποσοστό κέρδους τους. Στο μεταξύ, επωφελούνται και από την έλλειψη που αυξάνει τις τιμές.

Αντίθετα, αν το φάρμακο δεν ήταν καπιταλιστική ιδιοκτησία, αλλά κοινωνικό αγαθό θα προωθούνταν η παγκόσμια επιστημονική συνεργασία για την ανάπτυξη εμβολίων, θα υπήρχε έγκαιρα σχεδιασμός, προκειμένου να αξιοποιηθούν όλες οι παραγωγικές δυνατότητες για μαζική παραγωγή εμβολίων, ώστε να καλυφθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα όλος ο πληθυσμός και να αντιμετωπιστεί άμεσα η πανδημία.

Οι λαοί της Ευρώπης θα ξαναπληρώσουν τις φαρμακοβιομηχανίες

Οι φαρμακευτικοί όμιλοι, κρατώντας «στα χέρια τους» την ανάπτυξη και παραγωγή εμβολίων, έλαβαν πολλά δισεκατομμύρια ευρώ για να «πειστούν» ότι «αξίζει τα λεφτά του» να αναπτύξουν ένα εμβόλιο κατά της Covid - 19 στην έναρξη της πανδημίας. Τώρα η Κομισιόν ετοιμάζεται να ξαναχρηματοδοτήσει τη φαρμακοβιομηχανία - με χρήματα των λαών της Ευρώπης - για να αυξήσει την παραγωγική της δυνατότητα, ώστε οι επενδύσεις τους να «πιάσουν τόπο».

Πριν από λίγες μέρες, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επιβεβαίωσε πως οι φαρμακευτικοί όμιλοι ενδιαφέρθηκαν για την ανάπτυξη εμβολίων κατά της Covid - 19, αφότου τα κράτη έδωσαν δημόσιο χρήμα και εγγυήθηκαν τα επιχειρηματικά κέρδη. Ως ΕΕ «επενδύσαμε 2,7 δισ. ευρώ για να αυξήσουμε τις ικανότητες ανάπτυξης εμβολίων των εταιρειών, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα το επιχειρηματικό ρίσκο: Χάρη σε αυτά τα χρήματα, η παρασκευή (εμβολίων) ήταν ήδη διαθέσιμη τον Δεκέμβρη», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Προασπίζοντας τη μέγιστη δυνατή απόδοση των επενδύσεων των φαρμακευτικών ομίλων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σκοπεύει τώρα να συμβάλει και στη χρηματοδότηση της κατασκευής ή αναβάθμισης εγκαταστάσεων για την παραγωγή εμβολίων σε ευρωπαϊκό έδαφος.

«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να χρησιμοποιήσει κονδύλια από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για την αναβάθμιση ή τη μετατροπή υφιστάμενων εγκαταστάσεων ή την κατασκευή νέων, ώστε να μπορούν να παραχθούν περισσότερα εμβόλια. Επιπλέον, πρέπει να ενθαρρυνθεί η συνεργασία των εταιρειών» με «κίνητρα» και επιδοτήσεις, σημειώνουν η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας (έχει την προεδρία στην ΕΕ), Αντόνιο Κόστα, σε κοινή επιστολή τους προς τους αρχηγούς όλων των κρατών - μελών, αναφέρει δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας «Sueddeutsche Zeitung» (SZ) την Τετάρτη.

Η επιστολή κατονομάζει τις εταιρείες «Sanofi» και «Novartis» ως παράδειγμα, οι οποίες έχουν κλείσει συμφωνία με τη γερμανική «BioNTech» για παραγωγή εμβολίων.

Στο μεταξύ, ο πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ, Σαρλ Μισέλ, πρότεινε την προηγούμενη βδομάδα αντί να απελευθερωθούν οι πατέντες, να εκδοθούν υποχρεωτικές άδειες για εμβόλια. Αυτό επιτρέπει στις ανταγωνίστριες εταιρείες να παράγουν εμβόλια άλλων εταιρειών, έναντι αμοιβής.

Το ίδιο πρότεινε και η γερμανική κυβέρνηση στα κράτη - μέλη του ΠΟΥ, όπως Νότια Αφρική και Ινδία, που ζητούν άρση της πατέντας, για να συμμετάσχουν στην παγκόσμια παραγωγή: Αντί μιας γενικής άρσης όλων των πατεντών, συνιστάται «η έκδοση υποχρεωτικών κρατικών αδειών ως μέσου πίεσης», προκειμένου να επιτευχθεί η «εκούσια έκδοση αδειών από τους κατόχους των πνευματικών δικαιωμάτων».

Κάτι τέτοιο δεν είναι τόσο απλό, σύμφωνα με ειδικούς του κλάδου. Η χορήγηση υποχρεωτικής άδειας είναι μια «περίπλοκη και χρονοβόρα διαδικασία». Θα πρέπει να εκδοθεί χωριστά για κάθε προϊόν, εμβόλια, τεστ, αναπνευστήρες, μάσκες κ.λπ. Επίσης, οι υποχρεωτικές άδειες ισχύουν μόνο για εθνικές ανάγκες, δεν επιτρέπουν σε μια χώρα να εξάγει σε γειτονική.

Σε κάθε περίπτωση, με όλα αυτά τα παζάρια για την εξασφάλιση της κερδοφορίας, χάνεται πολύτιμος χρόνος για την έγκαιρη αντιμετώπιση της πανδημίας.

Η Γαλλία διαπραγματεύεται παραγωγή στο έδαφός της

Σε αυτό το πλαίσιο, προχωρούν συμφωνίες επιχειρηματικών ομίλων και κρατών για την παραγωγή εμβολίων, ενώ η ΕΕ φαίνεται να δίνει βάρος και να διαπραγματεύεται για παραγωγή εμβολίων σε ευρωπαϊκό έδαφος, πάντα στο βαθμό που κρίνεται συμφέρουσα από τη φαρμακοβιομηχανία και στο πλαίσιο ευρύτερων γεωπολιτικών ανταγωνισμών των ισχυρότερων κρατών.

Μια υπεργολαβική εταιρεία θα αρχίσει να παράγει στη Γαλλία τον Μάρτη το εμβόλιο της αμερικανικής «Moderna» και μια άλλη θα ξεκινήσει τον Απρίλη την παραγωγή του εμβολίου των «Pfizer/BioNTech». Στο θέμα της παραγωγής εμβολίων σε γαλλικό έδαφος αναφέρθηκε και ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, έπειτα από συνάντηση με μεγάλες γαλλικές και ευρωπαϊκές φαρμακοβιομηχανίες.

Ο Μακρόν είπε πως τέσσερις εγκαταστάσεις παραγωγής θα συμμετάσχουν στη δημιουργία εμβολίων που έχουν επεξεργαστεί άλλες φαρμακοβιομηχανίες, εκ των οποίων τρεις γαλλικές («Delpharm» και σε δυο εγκαταστάσεις της «Fareva»), ενώ η σουηδική φαρμακοβιομηχανία «Recipharm» θα παράγει το εμβόλιο της «Moderna».

Ασύλληπτα κέρδη ανακοίνωσε η «Pfizer»

Tα τεράστια κέρδη από την πώληση εμβολίων επιβεβαίωσε την περασμένη βδομάδα η «Pfizer», η οποία ανακοίνωσε ότι αναμένει περίπου 15 δισ. δολάρια σε πωλήσεις φέτος μόνο από το εμβόλιο που ανέπτυξε με τη γερμανική «BioNTech».

Η φαρμακοβιομηχανία επιδιώκει να παραδώσει 2 δισ. δόσεις εμβολίου το 2021. Εχει διαθέσει 65 εκατ. δόσεις σε όλο τον κόσμο και 29 εκατ. δόσεις στις ΗΠΑ έως τις 31 Γενάρη.

Το τέταρτο τρίμηνο του 2020, το εμβόλιο έφερε έσοδα 154 εκατ. δολαρίων. Η εταιρεία ανέφερε ότι αναμένει συνολικά έσοδα μεταξύ 59,4 και 61,4 δισ. δολαρίων για το 2021.

Αυξάνεται το ενδιαφέρον για το ρωσικό εμβόλιο

Παράλληλα, αυξάνεται το παγκόσμιο ενδιαφέρον για το ρωσικό εμβόλιο «Sputnik V» μετά τη δημοσίευση την περασμένη Τρίτη στο επιστημονικό περιοδικό «The Lancet» των ενδιάμεσων αποτελεσμάτων της τελικής φάσης δοκιμών, που δείχνουν αποτελεσματικότητα 91,6%. Οι κλινικές δοκιμές συνεχίζονται με στόχο τη συμμετοχή 40.000 εθελοντών.

Το «Sputnik V» ενδέχεται να εγκριθεί για χρήση στην ΕΕ τέλη Φλεβάρη - αρχές Μάρτη, δήλωσε την Πέμπτη ο επικεφαλής του Ρωσικού Ταμείου Αμεσων Επενδύσεων (RDIF). Η αίτηση για απόκτηση άδειας για επείγουσα χρήση του ρωσικού εμβολίου είχε κατατεθεί από το RDIF στις 22 Δεκέμβρη.

Το ρωσικό εμβόλιο θα μπορεί να διανεμηθεί στη Γαλλία εφόσον «ανταποκρίνεται στις επιστημονικές προδιαγραφές» και στις ευρωπαϊκές «απαιτήσεις» και εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και τη γαλλική Ανώτατη Αρχή Υγείας, δήλωσε ο Γάλλος ΥΠΕΞ, Ζαν-Ιβ Λεντριάν, προσθέτοντας πως «τα εμβόλια δεν έχουν εθνικότητα. Το σημαντικό είναι να έχουμε ένα φάρμακο που λειτουργεί».

Ο υπουργός Υγείας της Γερμανίας, Γενς Σπαν, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο η Γερμανία να συνδράμει στην παραγωγή του ρωσικού εμβολίου «Sputnik V» πριν λάβει την άδεια από την ΕΕ. Επιβεβαίωσε ότι η ρωσική πλευρά απευθύνθηκε στη γερμανική κυβέρνηση, ζητώντας να αξιοποιηθούν οι υπάρχουσες στη Γερμανία παραγωγικές δυνατότητες για την παραγωγή του ρωσικού εμβολίου, εξηγώντας πως σε αυτήν την περίπτωση «λειτουργούμε ως διαμεσολαβητές». Αντίστοιχες συμφωνίες παραγωγής του εμβολίου της έχει κλείσει η Ρωσία με τη Νότια Κορέα, την Κίνα, την Τουρκία κ.ά.

Οι παρασκευαστές του ρωσικού εμβολίου «Sputnik V» ξεκίνησαν επαφές με τη γερμανική φαρμακευτική εταιρεία «IDT Biologika» στο κρατίδιο Σαξονία - Ανχαλτ, εξετάζοντας το ενδεχόμενο παραγωγής του, είχε μεταδώσει πριν από μέρες το δίκτυο MDR, επικαλούμενο πηγές από το γερμανικό υπουργείο Υγείας.

ΠΗΓΗ: Ριζοσπάστης,Ε. ΜΑΪΛΗ  6,7–2-2021, 

ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΟΥ ΒΥΡΩΝΑ