Η πανδημία του κορονοϊού ενισχύει, δεν αποδυναμώνει το μικρόβιο του νεοφιλελευθερισμού

Η πανδημία του κορονοϊού ενισχύει, δεν αποδυναμώνει το μικρόβιο του νεοφιλελευθερισμού

 του Λεωνίδα Βατικιώτη

 Τα ύστερα του κόσμου! Η Γερμανία, αρχιτέκτονας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μεγάλος ωφελημένος της ευρωζώνης, που δεν δίστασε να κλείσει τα σύνορα της στις εξαγωγές φαρμακευτικού υλικού, απαιτεί από την Ιταλία να υπογράψει μνημόνιο αν θέλει να πάρει έκτακτο δάνειο από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας! Η είδηση που αποδίδεται σε γερμανούς αξιωματούχους μεταφέρθηκε από το Bloomberg και προδιαγράφει με ισχυρή βεβαιότητα το κλίμα που θα επικρατήσει στο Eurogroup, το οποίο συνέρχεται το απόγευμα της Τρίτης 24ης Μαρτίου, μέσω τηλεδιάσκεψης. Οι όροι που θα τεθούν στην Ιταλία θα είναι οι ελάχιστοι  όπως μεταφέρει το διεθνές πρακτορείο, δεν παύουν να είναι όμως όροι!

Το επιχείρημα της γερμανικής πλευράς είναι ότι η Ιταλία (με 63.927 κρούσματα και 6.077 νεκρούς μέχρι στιγμής, κατά το Johns Hopkins) «έπασχε» πολύ καιρό πριν ξεσπάσει η πανδημία του κορονοϊού και «εκδήλωνε αλλεργίες» στις απαραίτητες, κατά τους νεοφιλελεύθερους, μεταρρυθμίσεις. Μάρτυρας, το δυσθεώρητο δημόσιο χρέος της ύψους 132,2%, βάσει της Eurostat.

Μια κόμη επίδειξη κυνισμού έκανε ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Πίτερ Αλτμάιερ κόβοντας κάθε συζήτηση για την έκδοση ευρωομολόγων ή κορονο-ομολόγων, χαρακτηρίζοντας τη συζήτηση ως «διαμάχη φάντασμα». Στην πράξη τόνισε ότι η συζήτηση για την ευρωπαϊκή εγγύηση σε εθνικές εκδόσεις χρέους που θα στηρίξουν τους κρατικούς προϋπολογισμούς έχει κλείσει από το 2012, όταν πρώτος ο τότε πρόεδρος της Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, έθεσε την πρόταση… Στη συνέχεια την πρόταση του Γιουνκέρ επανέλαβαν κι άλλοι πολιτικοί, όπως ο Γ. Βαρουφάκης, εμφανίζοντάς την μάλιστα ως ριζοσπαστικό μέτρο…

Η άτεγκτη στάση της Γερμανίας που συνεπικουρείται από την Ολλανδία εναντίον της Ιταλίας που έχει στο πλάι της την Ισπανία και τη Γαλλία, μας υπενθυμίσει ότι ποτέ δεν έκλεισε το χάσμα μεταξύ κέντρου κα περιφέρειας στην ευρωζώνη. Κυρίως όμως μας υπενθυμίζει πόσο ανθεκτικό είναι το μικρόβιο του νεοφιλελευθερισμού, που αποδεικνύεται πολύ πιο επικίνδυνο ακόμη και από τον ιό του κορονοϊού.

Τα έκτακτα δε μέτρα παροχής ρευστότητας, που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής σε ΗΠΑ και Ευρώπη, δεν αναιρούν την πολιτική των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και των αιματηρών περικοπών! Παρότι εκλήφθηκαν και χαιρετίστηκαν κυρίως στον Τύπο ως ακύρωση της παγιωμένης πολιτικής λιτότητας ειδικά στην Ευρώπη ελήφθησαν στο πλαίσιο κι όχι σε αντιπαράθεση με το Σύμφωνο Σταθερότητας! Συγκεκριμένα, με βάση την απόφαση των υπουργών ενεργοποιήθηκε η Ρήτρα Γενικής Απόδρασης (General Escape Clause), που επέτρεψε ακόμη και την δημιουργία δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Στην ίδια απόφαση αναφέρεται ρητώς ότι «Οι υπουργοί παραμένουν πλήρως δεσμευμένοι στο σεβασμό του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης». Το «διάλλειμα» επομένως που εξασφάλισαν οι υπουργοί της ΕΕ μπορεί να φέρνει στην επιφάνεια τον καταστροφικό χαρακτήρα του Συμφώνου, ωστόσο δεν τον ακυρώνει. Ίσα – ίσα εξασφαλίζει την συνέχιση της λειτουργίας του όταν, με το καλό, τερματιστούν οι σημερινές συνθήκες έκτακτης ανάγκης…

https://twitter.com/ecfin/status/1241067178784415748?s=20

Ας μην ξεχνούμε άλλωστε ότι στο σημερινό χρηματοοικονομικό περιβάλλον όπου οι δανειακές ανάγκες κάθε κράτους επαφίενται στη διάθεση των αγορών, που θα δανειοδοτήσουν τα ελλείμματα, δεν αρκεί η θέληση για την δημοσιονομική επέκταση και την δημιουργία ελλειμμάτων. Όπως ακριβώς ένα σχέδιο κατά της λιτότητας έπρεπε να συνοδεύεται από την έξοδο από το ευρώ επί Μνημονίων, έτσι και τώρα ένα σχέδιο γενναίας δημοσιονομικής επέκτασης οφείλει να συνοδεύεται από διάθεση σύγκρουσης με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και εξόδου από το Σύμφωνο Σταθερότητας σε σημείου έκδοσης εθνικού νομίσματος…

Και τα ίδια ωστόσο τα μέτρα που ανακοινώθηκαν είναι αμφίβολης αποτελεσματικότητας, παρότι συνοδεύονται από πακτωλούς δισεκατομμυρίων που μες στην ανομοιομορφία τους αντιστοιχούν σε αδρές γραμμές στο 10 ως 20% του κάθε εθνικού ΑΕΠ (Ιταλία, 25 δισ. ευρώ, Γαλλία 345 δισ., Ισπανία 200 δισ., Πορτογαλία 9,2 δισ., Ελλάδα 10 δισ. Αγγλία 330 δισ. λίρες, κοκ.)! Η κρίση του 2008 ωστόσο μας έχει διδάξει μετά από κάθε ανακοίνωση για «πόσα» χρήματα εκταμιεύονται να ρωτάμε και «που» θα πάνε. Κι η απάντηση είναι η συνήθης: στις τράπεζες! Το μεγαλύτερο μέρος των χρηματοδοτήσεων που εξήγγειλε κάθε κυβέρνηση κι όλο σχεδόν το πακέτο του Pandemic Emergency Purchase Programme που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, συνολικού ύψους 750 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους (επιπλέον των αγορών αξίας 120 δισ. ευρώ που αποφασίστηκε στις 12 Μαρτίου) θα καταλήξει στις τράπεζες και τις αγορές. Έστω μέσω εγγυήσεων! Δεν προβλέπονται άμεσες ενισχύσεις, ούτε δημοσιονομική επέκταση, πέραν των αναγκαίων για να αντιμετωπιστεί η τρέχουσα ύφεση, που πιθανότατα θα ξεπεράσει σε βάθος ακόμη κι εκείνη την 2008, όπως ανακοίνωσε η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κ. Γκεοργκίεβα. Οι δε άμεσες ενισχύσεις στους εργαζόμενους που θα χάσουν τη δουλειά τους (πχ τα 800 ευρώ στην Ελλάδα) δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα προσωρινό δίχτυ ασφαλείας, με ημερομηνία λήξης.

Από την άλλη, το άνοιγμα των σούπερ μάρκετ τις Κυριακές και η επαναφορά του χουντικού νόμου της πολιτικής επιστράτευσης των απεργών θα παραμείνουν, μαζί με την ανεργία που θα επιστρέψει στα επίπεδα της κυβέρνησης Σαμαρά, στο 27%. Αρκεί να αναλογιστούμε τον αριθμό των εργαζομένων που απασχολούνται στους κλάδους οι οποίοι θα υποστούν συντριπτικό πλήγμα ακόμη και στο πιο αισιόδοξο σενάριο που η πανδημία του κορονοϊού τελειώσει σύντομα. Με βάση την ΕΛΣΤΑΤ και μιλώντας για το 2018, 266.227 εργαζόμενοι στις δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης, 95.500 στα καταλύματα, 32.175 στις πλωτές μεταφορές, 14.136 δραστηριότητες ταξιδιωτικών πρακτορείων, οργανωμένων ταξιδιών, κ.α. Σύνολο: Περισσότεροι από 400.000 εργαζόμενοι! Στην ίδια δραματική θέση με τους περισσότερους από αυτούς τους εργαζόμενους που θα χάσουν τη δουλειά τους θα βρεθούν επίσης δεκάδες χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι και ελεύθεροι επαγγελματίες που αποτελούν σε σταθερή βάση το αμορτισέρ μεταξύ της εργασίας και των μεσαίων στρωμάτων. Για όλους αυτούς ο «συμπονετικός καπιταλισμός» των δωρεών δεν θα έχει τίποτε να προσφέρει…

Μέχρι στιγμής οι αντιδράσεις των λαών απέναντι στην πρωτοφανή απειλή που δέχονται για την ίδια τη ζωή τους λόγω των πολιτικών λιτότητας, είναι αναντίστοιχη της πραγματικότητας. Η ανοχή που απολαμβάνουν οι ευρωπαϊκές ηγεσίες που ευθύνονται για την μόνιμη υποχρηματοδότηση και την ιδιωτικοποίηση του συστήματος υγείας δεν θα διαρκέσει για πολύ. Ερμηνεύεται ωστόσο στη βάση του μουδιάσματος που προκάλεσε η πανδημία σαν μια νέα «θεραπεία σοκ» και της επίδειξης ευαισθησίας των ευρωπαίων ηγετών. Όσο ωστόσο θα ξεπερνιέται το σοκ της κρίσης και θα επιστρέφουμε στην «κανονικότητα» του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, δηλαδή των ελλείψεων στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας και των ΣΔΙΤ στην υγεία θα απαιτηθούν εξηγήσεις για τους χιλιάδες νεκρούς σε αυτό το μαζικό εκ προμελέτης έγκλημα. Ας ελπίσουμε η αφύπνιση των λαών μετά από αυτές τις εκατόμβες να ακυρώσει την επιστροφή στην …κανονικότητα της φτωχοποίησης κα της λιτότητας…

Αναδημοσίευση από το kommon.gr , 24-3-2020

ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΟΥ ΒΥΡΩΝΑ