Αναδημοσίευση: Tvxs Συνέντευξη - Άρης Χατζηστεφάνου: Φιλολαϊκή πολιτική και ευρώ δεν πάνε μαζί

Tvxs Συνέντευξη - Άρης Χατζηστεφάνου: Φιλολαϊκή πολιτική και ευρώ δεν πάνε μαζί

Φωτεινή Λαμπρίδη

Το νέο ντοκιμαντέρ του Άρη Χατζηστεφάνου και της Infowar που προβάλλεται ήδη στις αίθουσες απαντά στο Hastag του περασμένου καλοκαιριού. This is not a coup “διορθώνει” ο δημοσιογράφος εξηγώντας πως οι ανατροπές κυβερνήσεων και οι εκβιασμοί από την ΕΕ και την ΕΚΤ δεν αποτελούν κάποιου είδους εκτροπή από την κανονικότητα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Είχε η Ελληνική κυβέρνηση άλλη λύση πέραν του συμβιβασμού και ποια περιθώρια για δράση έχουν τα κινήματα μέσα στο ασφυκτικό τοπίο μιας ένωσης που όσο σκληραίνει τη γραμμή της εις βάρος των λαών, τόσο ενθαρρύνει τους εθνικισμούς να ανατείλουν; Ο δημοσιογράφος απαντά στη συνέντευξη που ακολουθεί. 

Το ντοκιμαντέρ σας ξεκινάει με την ανέγερση του κτιρίου της ΕΚΤ. Ποιοι είναι οι συμβολισμοί πίσω από την πρώτη σεκάνς;

Η EKT υποστηρίζει ότι το κτίριο εκφράζει όλες τις αξίες της. Και πράγματι έτσι είναι: Το κτίριο χτίστηκε πάνω στο παλιό αρχηγείο της Γκεστάπο, απ’ όπου γινόταν η επιλογή των Εβραίων εργατών που θα κατέληγαν στα στρατόπεδα εργασίας. Αρκετές από τις εταιρείες που χρησιμοποιούσαν και τότε σκλάβους, συμμετείχαν και τώρα στην κατασκευή - μόνο που αυτή τη φορά προτίμησαν μισθωτούς «σκλάβους» από τις φτωχότερες χώρες της Αν. Ευρώπης και των Βαλκανίων. Ίσως ο σημαντικότερος συμβολισμός όμως είναι ότι στο εργοτάξιο της ΕΚΤ δεν ίσχυε η εργατική νομοθεσία της Γερμανίας. Η περιοχή αντιμετωπίστηκε σαν «αυτόνομο κράτος» στο οποίο απαγορευόταν η είσοδος ακόμη και στα συνδικάτα. 

Στο This is not a Coup, υποστηρίζετε πως οι ανατροπές κυβερνήσεων και οι εκβιασμοί από την ΕΕ και την ΕΚΤ δεν αποτελούν κάποιου είδους εκτροπή από την κανονικότητα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Είναι γραμμένες στο DNA, λέτε. Θέλετε να μας εξηγήσετε γιατί δεν συνιστούσε πραξικόπημα τελικά η στάση των εταίρων απέναντι στην Ελλάδα το περασμένο καλοκαίρι; Το ότι αυτοί οι θεσμοί δημιουργήθηκαν σαν εργαλεία επιβολής της πιο ακραίας μορφής του σύγχρονου καπιταλισμού, πώς αποκλείει το γεγονός να λειτουργούν με πραξικοπηματικές πρακτικές απλά να μην τις έχουμε αντιμετωπίσει έως τώρα ως τέτοιες; 

Όσα έγιναν εναντίον της Ελλάδας αλλά και της Ιταλίας, της Ιρλανδίας, της Κύπρου και πολλών ακόμη χωρών, προβλέπονταν ήδη από τη συνθήκη του Μάαστριχτ. Απλώς στα χρόνια της φαινομενικής ευημερίας της ευρωζώνης οι Βρυξέλλες και η Φρανκφούρτη δεν είχαν ανάγκη να καταφεύγουν σε αντιδημοκρατικές ενέργειες για να επιβάλλουν τη θέλησή τους. Η κρίση απογύμνωσε έναν μηχανισμό που ήταν από την πρώτη στιγμή μη συμβατός ακόμη και με την κοινοβουλευτική δημοκρατία. Επίσης ο όρος πραξικόπημα χρησιμοποιήθηκε και από ανθρώπους που φέρουν ευθύνη για όσα συνέβησαν αλλά προτίμησαν να αποδώσουν την καταστροφή σε έναν εξωγενή παράγοντα. Η ΕΕ όμως δεν θα μπορούσε να επιβληθεί με αυτό τον τρόπο, εάν δεν είχε ανθρώπους έτοιμους να υποταχθούν αλλά και τη λεγόμενη «πέμπτη φάλαγγα» στο εσωτερικό. Οι κεντρικοί τραπεζίτες (στην περίπτωσή μας ο Στουρνάρας) είναι το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα. Δεν ήταν όμως μόνο αυτοί.

Η Ελληνική κυβέρνηση συμβιβάστηκε υποστηρίζοντας πως ήταν η λιγότερο επώδυνη λύση. Την ίδια ώρα επανεκλέχθηκε, όχι με πρόγραμμα εξόδου. Δύο ερωτήματα προκύπτουν. Αφενός ποια θα ήταν τα αποτελέσματα ενός grexit, με δεδομένο πως η Ελλάδα αποχωρεί πρώτη και κατά πόσο μπορούμε να τα γνωρίζουμε ακριβώς και αφετέρου γιατί ο ελληνικός λαός έδειξε τον Σεπτέμβρη πως δεν εμπιστεύεται αυτή τη λύση. 

Όλα τα ιστορικά παραδείγματα χωρών που προχώρησαν σε στάση πληρωμών και έξοδο από κάποιου είδους νομισματική ένωση (στο οποίο θα πρέπει νομίζω να συμπεριλάβουμε και τον Κανόνα Χρυσού ή την πρόσδεση ενός νομίσματος σε ένα άλλο) ήταν επιτυχημένα. Το βάρος της απόδειξης λοιπόν ότι η έξοδος ισοδυναμεί με καταστροφή πέφτει σε αυτούς που τρομοκρατούν τον κόσμο. Ούτως η άλλως, όπως έχει αποδείξει και ο Πολ Κρούγκμαν, έχουμε ήδη πληρώσει όλες τις αρνητικές συνέπειες μιας εξόδου, χωρίς να ζήσουμε τα πλεονεκτήματά της. Πιστεύω ότι το μήνυμα του δημοψηφίσματος ήταν «ΟΧΙ στο ευρώ με κάθε κόστος». Και αυτό γιατί το σύνολο των ευρωπαίων αξιωματούχων, των ΜΜΕ αλλά και του ελληνικού πολιτικού κατεστημένου είχαν καταστήσει σαφές ότι ένα ΟΧΙ στο δημοψήφισμα σημαίνει έξοδο από το Ευρώ. Επίσης με τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 οι πολίτες είχαν δώσει λευκή επιταγή στην κυβέρνηση να προχωρήσει σε διαγραφή του χρέους. 

Οι εκλογές του Σεπτεμβρίου έγιναν σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, ώστε να μην γίνει αντιληπτό το μέγεθος του νέου μνημονίου και να μην προλάβουν να ανασυνταχθούν ούτε οι πολιτικές δυνάμεις ούτε η ίδια η κοινωνία που βρισκόταν σε κατάσταση σοκ. 

Τί το καινούριο μας αποκαλύπτει η έρευνα του νέου σας ντοκιμαντέρ;

Υπάρχουν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες πτυχές της ελληνική κρίσης του Ιουλίου από ανθρώπους που δεν έχουν ξαναμιλήσει ποτέ, και μάλιστα προτίμησαν να κρατήσουν την ανωνυμία τους. Πιστεύω όμως ότι περισσότερο από κάποια συγκεκριμένη αποκάλυψη, στόχος του ντοκιμαντέρ είναι να αναδείξει τους μηχανισμούς με τους οποίους η ΕΚΤ και η ΕΕ επιβάλλουν τη θέλησή τους στις πιο αδύναμες οικονομίες. Ένα από τα συμπεράσματά μας είναι ότι ακόμη και αριστερές κυβερνήσεις που θα είχαν κάθε καλή πρόθεση να αλλάξουν την κατάσταση, δεν μπορούν να το κάνουν στο εσωτερικό της ευρωζώνης.

Στο ντοκιμαντέρ μιλάτε με τον Ετιέν Νταβινιόν ο οποίος εξηγεί τους όρους της δημιουργίας του ευρώ. Ποιο είναι το πιο αποκαλυπτικό κομμάτι της αφήγησής του κατά τη γνώμη σας;

Ο Νταβινιόν, αν και δεν είναι ιδιαίτερα γνωστός στην Ελλάδα, είναι ένας από τους ανθρώπους που καθόρισαν την πορεία της Ευρώπης τον τελευταίο μισό αιώνα. Ήταν, ας μην ξεχνάμε, αντιπρόεδρος της Κομισιόν, πρόεδρος της λέσχης Μπίλντερμπεργκ αλλά και διευθύνων σύμβουλος σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες πολυεθνικές του πλανήτη. Είναι σοκαριστική η ειλικρίνεια με την οποία μας περιγράφει πώς συγκεκριμένες τράπεζες και εταιρείες επέβαλαν τη δημιουργία του ευρώ για να εξυπηρετήσουν τα στενά οικονομικά τους συμφέροντα.

Στο ντοκιμαντέρ εξηγείτε πως ένας από τους βασικούς στόχους της ΕΕ είναι να απομακρύνει από τα λεγόμενα αντιφασιστικά συντάγματα της νότιας Ευρώπης ακόμη και τις τελευταίες ρυθμίσεις που αφορούν την οικονομική ισότητα και δημοκρατία. Δεν πυροβολεί τα πόδια της η ΕΕ με αυτό τον τρόπο;

Θα έλεγα ότι η σωστή διατύπωση είναι πως η Ευρώπη πυροβολεί τα πόδια της με την ΕΕ. Οι Βρυξέλλες δεν δημιουργήθηκαν σαν μια ένωση των λαών αλλά σαν εργαλείο επιβολής της θέληση των οικονομικών ελίτ – και αυτές δεν ενδιαφέρονται ούτε για τη δημοκρατία ούτε για τη συνοχή των ευρωπαϊκών λαών. 

Ας μην ξεχνάμε ότι οι πρώτοι που ζήτησαν την αλλαγή των πιο δημοκρατικών συνταγμάτων της Νότιας Ευρώπης ήταν συγκεκριμένες τράπεζες. Η ΕΕ απλώς εκτελεί τις εντολές τους. Ο στόχος εδώ και δεκαετίες είναι να περάσει και στα συντάγματα η αρχή των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών η οποία απαγορεύει στις κυβερνήσεις να λαμβάνουν φιλολαϊκά μέτρα.

Ποια είναι τα περιθώρια που έχουν τα κινήματα να δράσουν μέσα σε αυτό το ασφυκτικό πλαίσιο; Σε μία Ευρώπη που νομοθετούν οι τραπεζίτες και οι πολυεθνικές μέσω lobbying ποιος δρόμος είναι ανοιχτός προς την ανατροπή αυτών των πολιτικών;

Στο εσωτερικό της ευρωζώνης δεν νομίζω ότι υπάρχει το παραμικρό περιθώριο. Γι ‘ αυτό άλλωστε όλες οι μετριοπαθείς σοσιαλδημοκρατικές προσπάθειες απέτυχαν παταγωδώς. Βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σημείο καμπής, όπου αν δεν απομακρυνθούμε άμεσα από την ευρωζώνη και δεν ξεκινήσουμε να δημιουργούμε μια νέα ένωση των λαών που θα αντικαταστήσει την ΕΕ, κινδυνεύει πλέον η ίδια η έννοια του ευρωπαϊσμού. Αν δεν το καταλάβει η ευρωπαϊκή αριστερά θα είναι συνυπεύθυνη για την άνοδο της άκρας δεξιάς και του φασισμού που εκμεταλλεύονται το γνήσιο και δικαιολογημένο ευρωσκεπτικισμό εκατομμυρίων ανθρώπων. 

Σε μια ενδεχόμενη διάλυση της Ευρωπαϊκής ένωσης πώς θα προστατευτούμε από μια Ευρώπη των εθνικισμών;

Το πρώτο ερώτημα είναι πώς θα προστατευθούμε από τους εθνικισμούς που προκαλεί η ίδια η ΕΕ. Μην ξεχνάμε ότι αυτή επέβαλε το ΛΑΟΣ στη συγκυβέρνηση (ανοίγοντας το δρόμο και στους ναζιστές να εισέλθουν στη βουλή) και αργότερα συνεργάστηκε αρμονικά με τους εθνικοσοσιαλιστές της Ουκρανίας. Όπως λέει και ο 'Οσκαρ Λαφοντέν στο ντοκιμαντέρ «το ίδιο το ευρώ ντοπάρει τους εθνικισμούς». 

Γι ‘ αυτόν ακριβώς το λόγο πιστεύω, ότι πρέπει να δώσουμε τη μάχη για ένα Lexit - δηλαδή την αριστερή έξοδο από την ευρωζώνη - πριν επιβληθούν δυνάμεις για μια εθνικιστική η φασιστική διάλυση. Το να παραμένουμε σε μια ένωση που δημιουργήθηκε από τραπεζίτες για τραπεζίτες, δεν εμπεριέχει τίποτα το διεθνιστικό.

Πηγή: http://tvxs.gr/ - 18 Μαίου 2016