ΕΠΙΣΤΗΜΗ: Η ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΛΤΣΧΑΙΜΕΡ

Η ανίχνευση του Αλτσχάιμερ γίνεται ευκολότερη με μια απλή εξέταση αίματος

Οι νέες δοκιμασίες θα μπορούσαν να μειώσουν την ανάγκη για δαπανηρότερες, πιο επεμβατικές σαρώσεις εγκεφάλου και μέτρα για το νωτιαίο υγρό

Όταν ένας ασθενής παραπονιέται για ξεχασμό, ένας νευρολόγος μπορεί να μην ξέρει αμέσως εάν οφείλεται σε φυσιολογική γήρανση, μειωμένη ροή αίματος στον εγκέφαλο ή, πιο δυσοίωνο, τη νόσο του Αλτσχάιμερ.

 Για μεγάλο μέρος του περασμένου αιώνα, μια οριστική διάγνωση του Αλτσχάιμερ μπορούσε να γίνει μόνο κατά τη διάρκεια μιας αυτοψίας. Οι εξετάσεις εγκεφάλου και νωτιαίου υγρού καθιστούν πλέον δυνατή την ανίχνευση της νόσου σε ασθενείς ακόμη και πριν εμφανιστούν τα αρχικά συμπτώματα. Αλλά αυτές οι επεμβατικές δοκιμές είναι δαπανηρές και γενικά περιορίζονται σε ερευνητικά περιβάλλοντα που δεν αποτελούν μέρος της ρουτίνας φροντίδας για εκατομμύρια ανθρώπους που πάσχουν από την πιο κοινή νευροεκφυλιστική διαταραχή.

Μια εποχή στην οποία μπορεί να ξεκινήσει η διάγνωση του Αλτσχάιμερ στο ιατρείο έρχεται τώρα. Οι εξελίξεις στις τεχνολογίες για την ανίχνευση πρώιμων συμπτωμάτων ασθένειας από ένα δείγμα αίματος βοηθούν τους γιατρούς να εντοπίσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τη διαταραχή λήψης μνήμης και να εξετάσουν τους συμμετέχοντες πιο γρήγορα για δοκιμές πιθανών θεραπειών για περισσότερα από πέντε εκατομμύρια άτομα στις ΗΠΑ που πάσχουν από Αλτσχάιμερ. (Οι εκτιμήσεις προβλέπουν ότι, έως το 2030, θα υπάρχουν 76 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως που θα λάβουν διάγνωση Αλτσχάιμερ ή άλλες άνοιες.)

Το περασμένο φθινόπωρο, ένα τεστ αίματος που αναπτύχθηκε από το C 2 N Diagnostics στο St. Louis, Mo., έγινε διαθέσιμο στις περισσότερες ΗΠΑ ως εργαστηριακό τεστ ρουτίνας - ρυθμιζόμενο στο πλαίσιο του προγράμματος CMS Clinical Laboratory Improvement Amendments (CLIA). Έχει επίσης λάβει σήμα CE ως διαγνωστικό ιατρικό προϊόν στην Ευρωπαϊκή Ένωση - που δείχνει ότι πληροί τα πρότυπα ασφάλειας, υγείας και προστασίας του περιβάλλοντος για την περιοχή.

«Η ανάπτυξη ενός τεστ με βάση το αίμα για τη νόσο του Αλτσχάιμερ είναι απλώς φαινομενική», λέει η Michelle Mielke, νευροεπιστήμονας και επιδημιολόγος στην κλινική Mayo. «Το πεδίο το σκέφτεται εδώ και πολύ καιρό. Ήταν πραγματικά τα τελευταία δύο χρόνια ότι η πιθανότητα έχει υλοποιηθεί. "

Το C 2 δοκιμή Ν, που ονομάζεται PrecivityAD, χρησιμοποιεί μια αναλυτική τεχνική που είναι γνωστή ως φασματομετρία μάζας για την ανίχνευση ειδικών τύπων βήτα-αμυλοειδούς, ένα θραύσμα πρωτεΐνη η οποία είναι μια παθολογική χαρακτηριστικό γνώρισμα της νόσου. Οι β-αμυλοειδείς πρωτεΐνες συσσωρεύονται και σχηματίζουν πλάκες ορατές σε εγκεφαλικές σαρώσεις δύο δεκαετίες πριν ένας ασθενής παρατηρήσει προβλήματα μνήμης. Καθώς οι πλάκες συσσωρεύονται στον εγκέφαλο, τα επίπεδα β-αμυλοειδούς μειώνονται στο περιβάλλον υγρό. Τέτοιες αλλαγές μπορούν να μετρηθούν σε δείγματα νωτιαίου υγρού - και τώρα στο αίμα, όπου οι συγκεντρώσεις β-αμυλοειδούς είναι σημαντικά χαμηλότερες. Το PrecivityAD είναι η πρώτη εξέταση αίματος για το Αλτσχάιμερ που εκκαθαρίζεται για ευρεία χρήση και μία από τις νέες γενιές τέτοιων προσδιορισμών που θα μπορούσαν να επιτρέψουν την έγκαιρη ανίχνευση της κύριας νευροεκφυλιστικής νόσου - ίσως δεκαετίες πριν από την έναρξη των πρώτων συμπτωμάτων.

Το PrecivityAD προορίζεται για άτομα ηλικίας 60 έως 91 ετών με πρώιμα σημάδια γνωστικής εξασθένησης. Ο ιατρός συνταγογράφησης αποστέλλει δείγματα αίματος ασθενούς για ανάλυση στο εργαστήριο του C 2 N και λαμβάνει αποτελέσματα εντός 10 εργάσιμων ημερών. Τα αποτελέσματα - μια βαθμολογία πιθανότητας που αντικατοπτρίζει την πιθανότητα θετικής αμυλοειδούς σάρωσης εγκεφάλου - υπολογίζονται χρησιμοποιώντας έναν ιδιόκτητο αλγόριθμο που ενσωματώνει την ηλικία του ατόμου με μετρήσεις β-αμυλοειδούς και μια πρωτεΐνη που ονομάζεται απολιποπρωτεΐνη Ε, η οποία είναι γνωστό ότι επηρεάζει τον κίνδυνο νόσου του Αλτσχάιμερ.

Αντί να χρησιμεύσουν ως αυτόνομο εργαλείο, τα αποτελέσματα προορίζονται να ενισχύσουν την ακρίβεια μιας κλινικής διάγνωσης διακρίνοντας την άνοια του Αλτσχάιμερ από την απώλεια μνήμης που προκαλείται από άλλες καταστάσεις. Η δοκιμή κοστίζει $ 1.250 και δεν καλύπτονται σήμερα από την ασφάλιση, αν ένα πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας μπορεί να φέρει out-of-τσέπη του κόστους για μεταξύ $ 25 και $ 400 για επιλέξιμες ασθενείς, λέει ο Γ 2 διευθύνων σύμβουλος Ν του Joel Braunstein.

Συγκριτικά, οι δοκιμές βήτα-αμυλοειδούς που χρησιμοποιούν τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET) εγκεφάλου κοστίζουν συνήθως περίπου 5.000 $ και συνήθως δεν καλύπτονται από ασφάλιση και εκείνες που λαμβάνουν δείγμα εγκεφαλονωτιαίου υγρού (CSF) κοστίζουν συνήθως από $ 800 έως 1.000 $. Σε σύγκριση με αυτές τις πιο επεμβατικές και επαχθείς διαδικασίες, η ευκολία και το χαμηλότερο κόστος των εξετάσεων αίματος ανοίγουν πολλές συναρπαστικές δυνατότητες για κλινική χρήση και θεραπευτική ανάπτυξη », λέει ο Adam Boxer, νευρολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο. «Οι εξετάσεις αίματος μπορούν να συλλέγονται από άτομα επανειλημμένα σε απομακρυσμένες τοποθεσίες ή στα σπίτια τους». Δεν έχουν εγκριθεί φάρμακα που να αλλάζουν την πορεία του Αλτσχάιμερ. Αλλά οι διαθέσιμες πρώιμες εξετάσεις θα μπορούσαν να βελτιώσουν τη θεραπεία αφήνοντας τους ασθενείς να λάβουν μέτρα για να παραμείνουν υγιείς,δίνοντάς τους την ευκαιρία να σχεδιάσουν ένα αβέβαιο μέλλον και να συμμετάσχουν σε κλινικές δοκιμές.

Από προληπτική σκοπιά, οι εξετάσεις αίματος θα μπορούσαν να «βοηθήσουν στον εντοπισμό του ποιος κινδυνεύει», λέει ο Mielke. Οι δοκιμές θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τον έλεγχο πιθανών συμμετεχόντων για πειραματικά φάρμακα. Σε μερικές προηγούμενες δοκιμές θεραπειών μείωσης του β-αμυλοειδούς, το 15 έως 30 τοις εκατό των ασθενών που πληρούσαν κλινικά κριτήρια για το Alzheimer αποδείχτηκε ότι δεν είχαν εγκεφαλικό αμυλοειδές. Στις μέρες μας, οι δοκιμές συχνά απαιτούν από τους συμμετέχοντες να δείξουν ενδείξεις παθολογίας ασθενειών μέσω σαρώσεων PET ή μέτρων CSF Η προεπισκόπηση με μια φτηνή εξέταση αίματος θα μπορούσε να μειώσει στο ήμισυ τον αριθμό των σαρώσεων PET που απαιτούνται για την εγγραφή εθελοντών, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 22 Ιανουαρίου στο περιοδικό Brain .

Αυτό θα μείωνε το κόστος των δοκιμών, πράγμα που σημαίνει «περισσότερες πιθανές θεραπείες μπορούν να δοκιμαστούν και αυτό αυξάνει τις πιθανότητες εύρεσης θεραπείας», λέει η Elisabeth Thijssen, ερευνητής που μελετά βιοδείκτες αίματος για το Αλτσχάιμερ στα Ιατρικά Κέντρα του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ στις Κάτω Χώρες. Οι εξετάσεις αίματος θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμες στον εντοπισμό ασθενών για δοκιμές πιθανών φαρμάκων που θα μπορούσαν να είναι πιο αποτελεσματικά πολύ πριν από το πρώτο σύμπτωμα γνωστικής μείωσης.

Η αναζήτηση β-αμυλοειδούς δεν είναι η μόνη επιλογή. Ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι άλλοι δείκτες νόσων - για παράδειγμα, ορισμένες μορφές της πρωτεΐνης tau - θα μπορούσαν να αποδειχθούν πιο ελπιδοφόροι όταν ενσωματώθηκαν σε εξετάσεις αίματος για το Αλτσχάιμερ. Τα επίπεδα βήτα-αμυλοειδούς αρχίζουν να μειώνονται πολύ νωρίς στη διαδικασία της νόσου και στη συνέχεια φτάνουν σε ένα οροπέδιο, ενώ οι δείκτες tau ανεβαίνουν αργότερα και συνεχίζουν να αυξάνονται. Αυτή η παρατήρηση δείχνει ότι οι δοκιμές αμυλοειδούς θα μπορούσαν να λειτουργήσουν καλύτερα για έγκαιρη ανίχνευση, ενώ τα επίπεδα tau είναι πιο σημαντικά σε μεταγενέστερα στάδια της νόσου, όταν κάποιος βρίσκεται στα πρόθυρα της πτώσης ή είναι ήδη συμπτωματικός, λέει ο Oskar Hansson, νευρολόγος στο Πανεπιστήμιο Lund της Σουηδίας. Πέρυσι, οι Thijssen και Hansson δημοσίευσαν ξεχωριστές μελέτες που δείχνουν ότι οι εξετάσεις αίματος tau μπορούσαν να διακρίνουν το Αλτσχάιμερ από άλλες νευροεκφυλιστικές ασθένειες σχεδόν καθώς και μετρήσεις CSF και σαρώσεις PET . Η Quanterix, μια εταιρεία στη Μπίλερικα της Μασαχουσέτης, έχει αναπτύξει έναν ανοσοπροσδιορισμό που ανιχνεύει αμυλοειδές και ταυ σε συνδυασμό με άλλους νευρολογικούς δείκτες και φλεγμονώδεις πρωτεΐνες. Μέχρι στιγμής, αυτές οι δοκιμές δεν είναι διαθέσιμες εκτός των ερευνητικών ρυθμίσεων.

 «Εμείς οι ερευνητές είμαστε εξαιρετικά ενθουσιώδεις» για αυτές τις δοκιμές, λέει ο Thijssen. Ωστόσο, οι περισσότερες μελέτες έχουν διεξαχθεί σε εκτενώς μελετημένες ομάδες ασθενών σε κλινικές νευρολογίας. «Τώρα πρέπει να κάνουμε το βήμα στον πραγματικό κόσμο», λέει. Όταν ένας νέος ασθενής έρχεται με παράπονα μνήμης, «πρόκειται να κάνει μια εξέταση αίματος για να βοηθήσει τους γιατρούς να κάνουν τη σωστή διάγνωση;»

Οι ασθενείς σε άλλες ρυθμίσεις μπορεί να έχουν άλλες ασθένειες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ακρίβεια των προσδιορισμών. Ορισμένες ιατρικές καταστάσεις μπορούν να επηρεάσουν τα επίπεδα των πρωτεϊνών του αίματος, πιθανώς να παρακάμψουν τα αποτελέσματα των δοκιμών. «Εάν κάποιος έχει χρόνια νεφρική νόσο, αυτό μπορεί να επηρεάσει την κάθαρση των πρωτεϊνών», λέει ο Mielke. "Τα άτομα με υψηλό δείκτη μάζας σώματος τείνουν να έχουν υψηλότερο όγκο αίματος, έτσι ώστε να μειώνουν τα επίπεδα πρωτεϊνών."

Ο νευρολόγος UCSF Gil Rabinovici συμφωνεί ότι «όλοι αυτοί οι δείκτες πρέπει να επικυρωθούν σε πιο διαφορετικές και γενικευμένες ομάδες». Βοηθά να ηγηθεί μιας νέας μελέτης που θα εξετάζει τις εξετάσεις αίματος έναντι σαρωτών αμυλοειδούς PET σε 5.000 ασθενείς που έχουν προσληφθεί σε 350 κλινικές περιοχές - με έμφαση σε ασθενείς από πληθυσμούς Black και Latinx, οι οποίοι ιστορικά υποεκπροσωπούνται στην έρευνα για την άνοια.

ΠΗΓΗ: Scientific American 

 

    

 

ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΟΥ ΒΥΡΩΝΑ